Nobelli Mo Yan İçki Cumhuriyeti romanı ile raflarda

Nobelli Mo Yan İçki Cumhuriyeti romanı ile raflarda yerini aldı. 2012­ Nobel ­Edebiyat ­Ödülü sahibi Çinli edebiyatçı Mo Yan, Türkiye’de son yıllarda da okur kitlesini hızla genişleten yabancı yazarlar arasında yer alıyor. 

İçki Cumhuriyeti, Can Yayınları etiketiyle okurlara ulaşıyor. İçki Cumhuriyeti’nin çevirisi Erdem Kurtuldu’ya ait. Çevirmen olarak Erdem Kurtuldu için belki de ayrı bir sayfa açılması gerekiyor. Daha önce de Mo Yan’ın farklı eserlerini dilimize başarıyla aktarmıştı. 1981 doğumlu genç sayılabilecek yaşlarda hatırı sayılır sayıda eseri dilimize çeviren Erdem Kurtuldu, 2006 ­yılında Ankara­ Üniversitesi­ DTCF’nin­ Sinoloji­ Bölümü’nden­ mezun­ oldu. Çin ­hükümetinden ­kazandığı­ bursla ­Pekin ­Dil ­ve ­Kültür Üniversitesi’nde­ Çince ­eğitimine­ devam­ etti.­

Erdem Kurtuldu, Mo­ Yan’ın Kızıl Darı Tarlaları, İri Memeler ve Geniş Kalçalar, Yaşam ve Ölüm Yorgunu, Değişim, Saydam Turp, İçki Cumhuriyeti adlı eserlerini Türkçeye çevirdi. ­Yu­ Hua’ın Kanını Satan Adam adlı eserini,­ Yan­ Lianke’nin ­Patlama Kayıtları, Günler Aylar Yıllar eserlerini dilimize kazandırdı.

Wumen­ Huikai­ ve­ Kou’an­ Shiyuan’dan­ Zen Ustaları; Konfüçyüs’ten­ Konuşmalar: İlk On Bölüm;­ Lao­ Tzu’dan­ Tao Te Ching, ­Sun­ Zi’den­ Savaş Sanatı ­gibi­ eserleri­ de Türkçeye­ kazandıran Erdem Kurtuldu ­YKY­ Kâzım ­Taşkent Klasik­ Yapıtlar ­Dizisi ­için­ hazırlayıp­ çevirdiği­ Klasik Çin Şiirinden Seçmeler ­adlı derlemenin de sahibi. 

Çeviri eserleri özellikle Çince’den olanları Türkçe’ye aktarmak ayrı bir tecrübe ve maharet gerektiriyor. Erdem Kurtuldu’nun çevirisiyle Mo Yan’ın İçki Cumhuriyeti adlı romanını okumak ayrı bir okuma denemeyi sunuyor. 

İçki Cumhuriyeti romanın tanıtım bülteninden 

Muazzam bir yaratıcılık sergileyen, siyasi açıdan yıkıcı ve kışkırtıcı bir roman olan İçki Cumhuriyeti, Nobel Ödüllü Mo Yan’ın, hiçbir iktidar ve baskı odağının hayal gücünü yok edemeyeceğini kanıtladığı evrensel bir roman.

Bu çarpıcı epik romanda Çin’in yaşayan en önemli yazarlarından Mo Yan, okurlarını hayalî bir diyara, İçki Cumhuriyeti’ne götürüyor. Hurafelerin, açgözlülüğün ve gerçeküstü olayların hüküm sürdüğü bu yozlaşmış diyarda, yetkililer tuhaf olayların yaşandığına, halkın ölçüsüz bir yeme alışkanlığına kapıldığına dair duyumlar alır ve olayları araştırmak üzere bölgeye emektar Müfettiş Ding Gou’er’i gönderir. Ancak soruşturma sırasında Ding’in gerçeklik duygusunu kaybetmesine neden olacak absürd hatta fantastik gelişmeler yaşanacaktır.

Olay örgüsünün arasında da, İçki Yapımı Üniversitesi, Harmanlama Bölümü’nde doktora öğrencisi ve bir yazar adayı olan Li Yidou tarafından yazar Mo Yan’a yazılmış mektuplara yer verilir. Bu mektuplara birer kısa öykü de eklenmiştir. Ne var ki Li’nin her biri öncekinden daha fantastik ve kötücül hale gelen öykülerinde anlatılanlar gittikçe Ding’in İçki Cumhuriyeti’nde çektiği eziyetlere benzemektedir.

Mo Yan Çinli bir askerdi ve yazıyordu

­1955 doğumlu olan Mo Yan, Çin’de doğup yaşayan ve Nobel Edebiyat Ödülü kazanan ilk Çinli… Kültür ­Devrimi ­sırasında ­on bir yaşındayken­ okulu ­bıraktı. Çiftçi olarak ­çalışmaya­ başladı.­ Bir­ pamuk­ fabrikasında­işçilik yaptı ve yazmaya başladı. ­İlk­ çalışmaları daha­ çok­ Mao­ dönemine­ özgü­ toplumcu­ gerçekçi­ tarzdaydı.­

1976’da­ Kültür­ Dev­rimi­ hareketi ­sona erince ­Mo­ Yan, ­Halk ­Kurtuluş ­Ordusu’na­ katıldı ­ve ­bir ­yandan ­orduda ­görev ­yaparken ­diğer taraftan da yazmayı­ sürdürdü.­ Asıl ­adı­ Gun ­Móyè­ olan ­yazar­ 1984’ten ­itibaren ­Çince ­“sakın ­konuşma”­ anlamına gelen ­Mo­ Yan­ adını­ kullanmaya ­başladı.­

Time ­dergisinin­ “Çin’in­ en­ ünlü,­ en­ sık­ yasaklanan­ ve­ en­ çok­ korsan­ baskısı­ yapılan­ yazarlarından­ biri”­olarak ­tanımladığı ­Mo ­Yan’ın ­başlıca ­romanları arasında, Kızıl Darı Tarlaları,­ İri Memeler ve Geniş Kalçalar, Sandalağacı­ Azabı,­ Yaşam ve Ölüm Yorgunu, Değişim,­ Kırk­ Bir­ Havan­ Topu, ­Sarımsak ­Baladı,­ İçki Cumhuriyeti­ bulunuyor.­ Öte ­yandan “Usta Gittikçe­ Daha­ Komik­ Oluyor” adlı­ öykü­ derlemesi­ ve­ “Patlama” ­adlı ­öykü­ kitabı ­vardır. ­Mo­ Yan, 2012­ Nobel ­Edebiyat ­Ödülü’nü ­alırken­ Çin’de ­doğan­ ve ­Çin’de­ yaşamayı­ sürdüren­ ilk ­Çinli ­Nobel Ödüllü ­yazar ­oldu.