Yorganlar Fora Gaziantep’te

Yorganlar Fora Gaziantep’te. Ayça Sarc, Yorganlar Fora sergisi ile bu kez Gaziantep’te. Ayça Sarc’ın küratörlüğünü üstlendiği sergide yorgancılık geleneği çağdaş bir dokunuşla günümüze taşınıyor.

Yorganlar Fora sergisi Gaziantep Kültür Sanat ve Tanıtım Günleri kapsamında “Doğunun Işığı” temalı Ayıntap Sanat Festivali’nde 2 Haziran’a kadar Aziz Petrus Kilisesi’nde olacak.

Ayça Sarc ile Yorganlar Fora sergisini ve yorganların yolculuğunu konuştuk.

Yorganlar Fora sergisi Gaziantep’te…

Yorganlar bu defa Gaziantep’te sandıktan çıkıyor

Sayım Çınar – Eskiden bir çok evde varolan yorganları şimdi de bir sergide görmek ne güzel. Yorgan ve yorgancılık denildiğinde aklıma Kilis geliyor. Kilis yorganlarının meşhur olduğunu biliyorum.

Ayça Sarc – Bir zamanlar yorganlar toplum yaşamında çok önemli bir yere sahipti. Gündelik kullanımının ötesinde törensel taraflarıyla da önemliydiler. Sefer dönüşü şenliklerinde padişahlar, sünnet düğünlerinde şehzadeler için altın ve gümüş tellerle işlenmiş çok kıymetli yorganlar kullanılırdı. Çeyizler asla yorgansız düşünülemezdi. Dilimizde var olan onlarca ‘yorgan’lı atasözünün nedeni de budur.

“Doğunun Işığı” temalı Ayıntap Sanat Festivali’nde 2 Haziran’a kadar Aziz Petrus Kilisesi’nde olacak.

Sayım Çınar – El yapımı yorgancılık azaldı. Nedenleri neler? Yorgan kültürümüz neden unutuldu?

Ayça Sarc – Günümüzdeki tüketim toplumu yapısında böylesine emek yoğun bir zanaatin eskisi kadar talep görmemesi doğal. Ancak kültür mirasımız açısından kıymetli bir zanaatin tamamen yok olmasını durdurabiliriz. Batı ülkelerinde yükselen değer seri üretime karşı el emeği… Çılgın tüketime karşı var olanı korumak ve saklamak. Bugün müzelerde, sanat galerilerinde el yapımı kumaşlar, halılar, otantik tekstil ürünleri, eski el yazmaları sergileniyor. Bizim yorganlarımızın da benzer bir değeri taşıdıklarına inanıyorum.

Ayça Sarc küratörlüğünde düzenlenen Yorganlar Fora sergisi 2 Haziran’a dek açık kalacak.

Serginin yorgancılara olan etkisi

Sayım Çınar – Yorganlar Fora sergisiyle yorgancılarda bir hareket olmuş mudur?

Ayça Sarc- Çevremdeki kimi yorgancıların sergi sonrasında işlerinde küçük bir hareketlenme yaşadıklarını biliyorum. Ancak benim birey olarak yapabileceklerim elbette sınırlı. Bir zanaati evrenselleştirme misyonu birkaç kişiyle sürdürülemez. Bunun evrenselleşmesi için geniş katılımlı bir ülke politikası gerekiyor.

Yorganlar Fora sergisi ilk kez İstanbul’da birbirinden kıymetli yorganları bir araya getirmişti.

Sayım Çınar – Gazintep’teki Ayıntab Sanat: Gaziantep Sanat Günleri’nde sizin Yorganlar Fora serginiz de yer alıyor.

Ayça Sarc – Gaziantep, dünyanın en büyük mozaik müzesine ev sahipliği yapıyor. Bu şehirde bir sergi açma daveti bana heyecan verdi. İstanbul’daki sergiyi, hayran olduğum Abud Efendi Konağı’nda açmıştım. Gaziantep’te de ondan aşağı kalmayan güzellikteki yorganlar Aziz Petrus Kilisesi’nde…

Sayım Çınar – Sergiye gelen tepkiler nasıl? İstanbul’da bu tür etkinlikler sıkça yapılmıyor.

Ayça Sarc – Yerel medyada yayınlanan haberlerle birlikte ilgi tahminlerimin de ötesinde arttı. İstanbullular için de, Anadolu’nun gastronomi merkezi Gaziantep’i görmek için bir sebep daha yaratmış olmaktan mutluyum.

Ayça Sarc, yıllardır özenle topladığı ve koleksiyon haline getirdiği yorganları sergiliyor.

Yorganlarda bizim motiflerimiz ve kumaşlarımız

Sayım Çınar – Türkiye’de ciddi anlamda bir yorgan kültürü var. Elbette Ortadoğu’da da… Sanırım Avrupa’da yorgan kültürü yok denecek kadar az. Ne dersiniz, yanılıyor muyum?

Ayça Sarc – Yorgancılığı tarih boyunca Sibirya’dan Sicilya’ya dünyanın hemen hemen her yerinde görüyoruz. Ancak bizim geleneksel zanaatımızda motifler ve kumaşlar bize has. Bu açıdan baktığımızda özellikle Avrupa ülkelerinde bu Doğu hazinelerinin çok dikkat çekici olduğunu düşünüyorum.

Yorganlar, kültürel derinliğe sahip objeler.

Sayım Çınar – Bir röportajınızda, “Objelerin sadece estetik görünmesinden çok, kültürel bir derinliğe sahip olması da ilgimi çekiyor” demişsiniz. Kültürel derinliğe sahip objeler denildiğinde aklınıza daha çok neler geliyor?

Ayça Sarc – Tasarım trendleri bana o kadar heyecan vermiyor. Bir bakıyoruz dünyanın pek çok şehrinde aynı tip şeyler satılıyor. Yüzbinlercesi üretiliyor. Beş on yıl sonra onlar demode oluyor. Oysa bit pazarında bulduğum bir obje başka türlü bir yaşanmışlık taşıyor. Moda/demode kavramlarının tamamen dışında, bu yüzden de zamansız.

Sayım Çınar – Dünyayı da geziyorsunuz. İyi bir gezginsiniz. Gezileriniz sizi muhakkak ki besliyor. Sizi en çok derinden etkileyen şehirler hangileri ve neden?

Ayça Sarc- Roma, Paris, Marrakesh, Venedik, Güney İtalya bana eski dünyayı, New York ve Tokyo da yeni dünyayı yaşattığı için.